Πριν το 1805 αρχοντικά, «πύργοι» και καλύβια στο Άστρος, η Σχολή Καρυτσιώτη, το αρχοντικό του Πάνου Σαρηγιάνη και τα αρχοντικά των Ζαφειρόπουλων στον Αγιάννη και το μέγαρο «ΑΣΤΡΟΣ» στη Τεργέστη του Δημητρίου Καρυτσιώτη.
Του Γιάννη Κουρόγιωργα
Το αρχοντικό του Πάνου Σαρηγιάννη στο Άστρος ,που το 1821 φιλοξενήθηκε ο Δημήτρης Υξηλάντης πριν το Κολοκοτρωνέϊκο τραπέζι δίπλα στο Αργοκήπιο Κρυτσιώτη. Η φωτογραφία από τον συμπατριώτη μας Γιάννη Δ.Κουρμπέλη
Το 1798 ο Δημήτριος Καρυτσιώτης έκτισε στον Αγιάννη την περίφημη Σχολή Καρυτσιώτη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη. Η Σχολή Καρυτσιώτη φυσικά κτίστηκε εκεί που υπήρχε οικισμός στην περιοχή στο σημερινό Άστρος, που οι Αγιαννίτες είχαν τα αρχοντικα τους (δύο πατώματα κατά τον Leake ), τους «πύργους» και τα καλύβια τους.
Το αρχοντικό του Πάνου Σαρηγιάννη στο Σουληνάρι στον Αγιάννη ,που το 1821 φιλοξενήθηκε και κοιμήθηκε ο Δημήτρης Υξηλάντης, πριν αναχωρήσει για το τελικό προορισμό του το στρατόπεδο Βερβένων,
Ο Δημήτριος Υψηλάντης το 1821 ήρθε στο Άστρος για ένα συγκεκριμένο σκοπό ,να συναντήσει τους ανθρώπους της περιοχής ,τον Πάνο Σαρηγιάννη που το φιλόξενησε στο σπίτι του την ίδια ημέρα της άφιξης στον Άγιαννη και στο σπίτι τους στο Άστρος, δίπλα στο αργοκήπιο του Καρυτσιώτη. Στο αγροκήπιο Καρυτσιώτη στο Άστρος έγινε συνάντηση και γεύμα με τους στρατιωτικούς, που ο Γ. Τερτσέτης αναφέρει «συνέτρωγαν ο Δημήτριος Υψηλάντης και ο Κολοκοτρώνης εις τους ίσκιους των δένδρων του Άστρους» (Διήγησις Συμβάντων της Ελληνικής φυλής σελ.287). και πρωταρχικά για να τους διαβάσει το έγγραφο του αδελφού του Αλέξανδρου Υψηλάντη που τον διώριζε «πληρεξούσιο του Γενικού Επιτρόπου της Αρχής».
Από τον συμπατριώτη μας Γιάννη Δ.Κουρμπέλη αρχοντικά και “πυργοι” στο Άστρος που κτίστηκαν πριν το 1805 .
Στο Άστρος σώζονται μέχρι σήμερα πολλά αρχοντικα και οι “πύργοι” των προκρίτων του Αγιαννη ,που κτίστηκαν πριν το 1805 όπως του Καρυτσιώτη, Πάνου Σαρηγιάννη,Ματθαίου,Παπαπέτρου, Διγενή,της κυρά -Μάρως συζύγου του Κ.Ζαφειρόπουλου, πύργος του Τσιράχη και πύργος του Λογοθέτη,Πέρρου,Πάσχου,ο πύργος της Μαριέττας,Κοράλλη,πύργος του Ζαχαριά, Κομηνέϊκος πύργος,Γ.Σαρηγιάννη,και πολλά άλλα.Το Άστρος ελέγετο από τους Αγιαννίτες και “Γιαλός” και οι κάτοικοι “Γιαλίσιοι” , γιατί ήταν στην παραλία του κάμπου της Θυρέας και αυτοί ήταν στα βουνά του Αγιάννη,πού λένε και σήμερα.(Απο την Θυρεάτις Γη,Ι.Κακαβούλιας, Ι.Κουσκουνάς,Κ.Χασαπογιάννης).
Τα αρχοντικά των Ζαφειρόπουλων στο Αγιάννη που προσωρινά και προνοητικά διαφύλαξε ο Άκουρος τα βιβλία της Σχολης Καρυτσιώτη πριν την καταστροφή της σχολής από το Ιμπραημ το 1826 και αργότερα τα μετέφερε στο Κάστρο Παραλιου Άστρους ,που σώζονται σήμερα και βρίσκονται στο ίδρυμα Ζαφείρη στο Άστρος
Παλιά καλύβια και αρχοντικά στο Άστρος και Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ .
- Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ, οι Αγιαννίτες αποκαλούσαν επίσης Αγιαννίτικα καλύβια την δεύτερη προσωρινή κατοικία τους ,αναφερόμενοι στα καλύβια τους που είχαν στο Άστρος και στο κάμπο της Θυρέας.
- Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ .Ν.Σπηλιαδης Απομνημονευματα σελ 502, «και όμως οι ολιγαρχικοί,οίτινες είχον καταλάβει τ’ Αγιαννίτικα λεγόμενα καλύβια εις το Άστρος, ητοιμάζοντο»
- Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ . Γενική Εφημερίδα της Ελλαδος 1826, «και βλέπει τον εχθρόν επιστρέφοντα πάλιν πανστρατιά, και διευθυνόμενο προς τα Καλύβια του αγίου Ιωάννου εις το Άστρος» (Φάκλαρης , Παράλιο Άστρος σελ 139»
- «που μετέβησαν στο Άστρος για να παραστούν στη Β’ Εθνοσυνέλευση ως παραστάτες – (Φάκλαρης , Παράλιο Άστρος σελ 99»
- Πάνος Ζαφειρόπουλος , το σημερινό Άστρος «ονομάζονται Άστρος και πριν την Β’Εθνοσυνέλευση π.χ. ο Πάνος Ζαφειρόπουλος σε κάποια έγγραφα του αναφέρει ως πατρίδα του το Άστρος ,όταν ακόμη δεν υπήρχε οικισμός στη σκάλα Άστρους » (Φάκλαρης , Παράλιο Άστρος σελ 44)
- Πάνος Ζαφειρόπουλος « επήλθεν το έτος 1823 και κατά Φεβρουάριον εσυστήθη η Εθνική συνέλευσις εις Άστρος ..έκαστος δύναται να εννοήσει τι υπέφερον οι κάτοικοι του Άστρους»(Φλούδας Θυρεατικά Β σελ 52)
Το 1798 ο Δημήτριος Καρυτσιώτης έκτισε στον Αγιάννη την Σχολή Καρυτσιώτη και το 1805 έκτισε στο Άστρος το παράρτημα της Σχολής Καρυτσιώτη του Αγιάννη, που το 1805, πριν την επανάσταση, φοιτούσαν μαθητές από το Άστρος και ολόκληρη την πατρίδα μας.
Διακρίνεται το μέγαρο «ΑΣΤΡΟΣ» στην Τεργέστη, η κατασκευή άρχισε το 1798 και τελείωσε το 1805. Mετά τον θάνατο του Δημητρίου Καρυτσιώτη το μέγαρο ονομάστηκε Palazzo Carciotti.
Ο μεγάλος εθνικός ευεργέτης μας Δημήτριος Καρυτσιώτης ,έφυγε από την Καρύτσα του Αγιάννη 15 χρονών το 1756, αλλά δεν ξέχασε στη διαθήκη του ποτέ την πατρίδα του τον Αγιάννη και το” Άστρος”, γιατί το Χρυσήλιο ,Ιστορικόν και “καμαρωτό” Άστρος υπήρχε πολύ νωρήτερα απο το 1756.
astrosgr.com – Γιάννης Κουρόγιωργας
Πηγές
